Unijne Rozporządzenie (WE) nr 261/2004, na mocy którego pasażerowie mogą ubiegać się o odszkodowanie od linii lotniczych, obowiązuje już od ponad 20 lat. Treść tego aktu prawnego nie jest szczególnie obszerna. Wprawdzie przepisy przewidują możliwość uzyskania odszkodowania za opóźnienie lotu, to jednak nie precyzują one dokładnie, jakie warunki muszą być ku temu spełnione. W szczególności Rozporządzenie (WE) nr 261/2004 nie określa, jak długi musi być czas takiej nieregularności, aby pasażerowie nabyli prawo do rekompensaty od linii lotniczych. Dopiero orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w połączonych sprawach C-402/07 i C-432/07 z dnia 19 listopada 2009 r. doprecyzowało tę kwestię. TSUE wskazało, że pasażerowie mogą ubiegać się o odszkodowanie przewidziane w art. 7 Rozporządzenia (WE) nr 261/2004, jeśli poniosą stratę czasu wynoszącą co najmniej trzy godziny.
Na przestrzeni lat sądy krajowe państw członkowskich wielokrotnie kierowały pytania do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w kwestiach niejasno określonych w Rozporządzeniu (WE) nr 261/2004, a tym samym budzących wątpliwości. Wynikało to głównie z faktu, iż spektrum przyczyn opóźnienia lub odwołania, a także aspektów formalno-prawnych było na tyle szerokie, że wymiar sprawiedliwości napotykał trudności związane z interpretacją tych przepisów. W ciągu 20 lat Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał szereg orzeczeń dotyczących unijnych przepisów o ochronie praw pasażerów linii lotniczych, co znacznie ułatwiło dochodzenie roszczeń w tym zakresie.
Wspomniane powyżej orzeczenie z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawach połączonych C-402/07 i C-432/07 określa, że w przypadku lotów na dystansie przekraczającym 3500 km, z których jedno z lotnisk znajduje się poza obszarem Unii Europejskiej, przewoźnik może obniżyć kwotę odszkodowania o 50%, jeśli czas opóźnienia zawiera się w przedziale od 3 do 4 godzin. Tym samym niniejsze ograniczenie dotyczy wyłącznie rejsów, w przypadku których pasażerom przysługuje maksymalna kwota określona w Rozporządzeniu (WE) nr 261/2004, tj. 600 EUR. W przypadku, gdy opóźnienie nie przekroczy 4 godzin, przewoźnik lotniczy może tę kwotę obniżyć o 50%, a tym samym wypłacić pasażerom rekompensatę w wysokości 300 EUR.
Cytat z orzeczenia TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawach połączonych C-402/07 i C-432/07:
Należy uściślić, że kwota odszkodowania należnego pasażerowi na podstawie art. 7 ust. 1 rozporządzenia nr 261/2004 może zostać obniżona o 50%, jeżeli spełnione są przesłanki określone w art. 7 ust. 2 tego rozporządzenia. Mimo że ten ostatni przepis odnosi się tylko do przypadku zmiany planu podróży pasażera, należy przyjąć, że przewidziane obniżenie kwoty odszkodowania jest wypadkową samego opóźnienia, którego pasażerowie doświadczyli, przy czym brak jest przeszkód, by stosować ten przepis mutatis mutandis do odszkodowań wypłacanych na rzecz pasażerów opóźnionych lotów. Wynika z tego, że kwota odszkodowania należnego pasażerowi opóźnionego lotu, który przybywa do swojego miejsca docelowego co najmniej trzy godziny po godzinie przybycia pierwotnie przewidzianej, może zostać obniżone — zgodnie z art. 7 ust. 2 lit. c) rozporządzenia nr 261/2004 — o 50%, jeżeli opóźnienie wynosi, w odniesieniu do lotu nieobjętego art. 7 ust. 2 lit. a) i b), mniej niż cztery godziny.
Możliwość obniżenia przez linie lotnicze wysokości odszkodowania z 600 EUR do 300 EUR w przypadku opóźnienia wynoszącego od 3 do 4 godzin została dodatkowo doprecyzowana w wytycznych interpretacyjnych dotyczących Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 z dnia 15 czerwca 2024 r. Niniejszy aspekt został wprost określony w punkcie 4.4.9. Wysokość odszkodowania:
Jeśli opóźnienie w momencie przylotu wynosi mniej niż cztery godziny w przypadku podróży powyżej 3 500 km z portu lotniczego znajdującego się poza UE, odszkodowanie można zmniejszyć o 50 % i wynosi ono zatem 300 EUR (44) w zastosowaniu art. 7 ust. 2 rozporządzenia.
Biorąc pod uwagę literalne brzmienie przepisów, w których określono, że „odszkodowanie można zmniejszyć”, pasażer ma prawo zawsze wnioskować o pełną kwotę rekompensaty, tj. 600 EUR. Dopiero z inicjatywy przewoźnika może nastąpić ewentualne zmniejszenie tej kwoty do 300 EUR. Obniżenie odszkodowania jest bowiem uprawnieniem przysługującym liniom lotniczym. W praktyce jednak przewoźnicy korzystają z niego niemal każdorazowo.
Złóż wniosek o odszkodowanie za problem z opóźnionym lub odwołanym lotem
NIP: 7542812979
REGON: 383541220
Pon-Pt: 8.00-18.00
Sob: 10.00-14.00
Dodatkowe informacje